İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ COVID-19 LABORATUVARINDAN

GÜNCEL DEĞERLENDİRME

Sevim Meşe, Mustafa Önel, Hayriye Kırkoyun Uysal, Nazlı Ertem, Sacide Pehlivan, Ümmühan İşoğlu, Ali Ağaçfidan

İTF Viroloji ve Temel İmmunoloji Bilim Dalı, CoVID-19 Laboratuvarında 23.03.2020-31.12.2020 tarihleri arasında 113674 ve 01.01.2021-19.06.2021 tarihleri arasında 61278 olmak üzere toplam 174952 kombine nazofarengeal/orofarengeal sürüntü örneğinde RT-qPCR yöntemi ile SARS-CoV-2 RNA varlığı araştırılmıştır. Çalışılan RT-qPCR test sonuçları değerlendirildiğinde; 2020 yılı ve 2021 (ilk altı ay) için sırasıyla 19938 (%17,5) ve 9145 (%14,9) olmak üzere toplam 29083 (%16,6) pozitiflik olduğu belirlenmiştir.

Mart 2020’de Türkiye’deki ilk vaka İTF’de saptandıktan sonra, vakalar hızla artarak İTF CoVID-19 Laboratuvarı verilerine göre Nisan ayında 9126 vaka sayısı ile zirveye ulaşılmıştır. İlk pik döneminden sonra Haziran 2020’de vakalar azalmaya başlasa da, tam bir iniş yaşanmadan aynı hız ile vakaların artışı devam etmiştir. Kasım 2020’de 16929 vaka sayısı ile laboratuvarımızın verilerine göre şimdiye kadar en yüksek pik dönemi yaşanmıştır.

Ocak 2021’de İngiltere’de ortaya çıkan B1.1.7 (α) varyantı hızla yayılarak ülkemiz dahil tüm dünyada etkisini gösterdi. Buna paralel olarak Laboratuvarımızda saptanan vaka sayıları Nisan ayında 15870 seviyesinde üçüncü kez zirveye ulaştı. Aynı dönem Laboratuvarımızda varyant tarama testi çalışılmaya başlandı ve şimdiye kadar 1477 SARS-CoV-RNA pozitif örneğin; 1273’ü B1.1.7 (α) varyantı, 56’sı G.Afrika (Beta) / Brezilya (Gama) / B.1.525 (Eta) / B.1.526 (Iota) varyantı şüpheli, 61’i orjinal SARS-CoV-2 Whuan suşu, 65’i SARS-CoV-2 pozitif-diğer varyant şüpheli olarak saptandı. Örneklerin 22’sinde düşük viral yük nedeniyle negatif sonuç alındı.

Laboratuvarımızda saptanan SARS-CoV-2 vakalarının cinsiyet ve yaş dağılımını 2020 yılı ve 2021 ilk yarısı için ayrı ayrı değerlendirdik. Bu değerlendirmenin sonucunda belirtilen yıllar için kadınların pozitiflik oranı sırasıyla % 45.8 ve % 46.6, erkeklerin pozitiflik oranı ise sırasıyla % 54.2 ve %53.4 bulunmuştur. SARS-CoV-2 RNA pozitif vakaların yaşlara göre yüzde dağılımı 2020 yılı ve 2021 Ocak-Haziran ayları için için sırasıyla %59.8 ve %57.8 olmak üzere en yüksek 15-44 yaş arasında SARS-CoV-2 pozitifliği saptanmıştır. Sonraki sıralama 45-64 ve 65-79 yaş grupları ile devam etmiştir. Ocak-Haziran 2021 döneminde 15 yaş altı çocuklarda pozitiflik oranı 2020’ye göre %2.5’dan %4 seviyesine yükselmiştir.

Sonuç olarak aşı dahil uygulanan koruyucu önlemlerin olumlu etkileri, DSÖ’nün 7-13 Haziran 2021 verilerindeki vaka ve ölüm sayılarının, önceki haftaya göre sırasıyla %12 ve %2 azalması ile de anlaşılmaktadır. Ancak halen küresel boyutta haftalık 2,6 milyondan fazla yeni vaka ve 72.000'den fazla ölüm görülmektedir (7-13 Haziran 2021 DSÖ verileri). Ülkemizde ise haftalık 39852 yeni vaka, 464 ölüm (Sağlık Bakanlığı 24. hafta verileri) ile COVID-19 aktivitesi devam etmektedir. Tüm bunların yanısıra nötralizan immünitenin etkisinin 6-9 kat azaldığı B.351 (beta), P1 (gamma), B.1.617.2 (delta) gibi varyantların dolaşımdaki varlığı, pandemi ile mücadelenin gerektirdiği bireysel, kurumsal ve küresel boyutta sorumluluklarımızın ihmal edilemeyeceği gerçeğinin açık göstergesidir.